مقدمه
عامل اصلی پیشرفت و پویایی یک ملت و جامعه، داشتن چشم انداز و برنامه ریزی بر مبنای اهداف پیش بینی شده در آن می باشد و برنامه ها زمانی اجرایی خواهند شد که از یک افق روشن و قابل دسترس برخوردار باشند بنام ” چشم انداز”
تعریف چشم‌انداز
چشم انداز عبارت است از آینده ای واقع‌گرایانه، محقق الوقوع و جذاب برای یک سازمان یا شهر و شهر. چشم‌انداز در یک مفهوم کاملاً عینی، یک تخیل است، در عین حال، نوع خاصی از تخیل است که بر مبنای اطلاعات و دانش بنا نهاده می شود. چشم انداز بیان صریح شما از سرنوشتی است که باید به آن سمت حرکت کرد، آینده‌ای است که برای شهر موفقیت‌آمیزتر و مطلوب‌تر از وضع فعلی آن است. چشم انداز نمادی جذاب از تمام مسائلی است که برای شهر امکان‌پذیر خواهد بود.
چشم‌انداز فقط ایده یا تصوری از آینده‌ای مطلوب برای شهر است. البته چشم‌انداز صحیح ایده‌ای است که آن‌چنان تولید انرژی می‌کند که در واقع با به کارگیری مهارت‌ها، استعدادها و منابع لازم برای محقق کردن آن، حرکت به سوی آینده مطلوب را به طور جهشی آغاز می‌کند. چشم‌انداز علامت شروع و پاسخ به سئوال همه کسانی است که می‌خواهند تا بفهمند شهر چیست و مقصدش کدام است؟
اهمیت چشم انداز برای شهرها
شهر بدون داشتن چشم انداز مناسب و لازم، نمی داند کدام استراتژی را می‌خواهد تدوین کند؟ بنابراین هر شهری قبل از آنکه بخواهد استراتژی های آینده خود را تدوین کند باید چشم‌انداز روشنی داشته باشد. چشم‌انداز شهر زیر‌بنایی‌ترین ارزش‌ها، آرمان‌ها و اهداف شهر است. چشم‌انداز میل باطنی اعضای شهر است که در مغز و قلب آنان جا گرفته است. پندار و چشم‌انداز باید درک روشنی از اینکه شهر امروز به کجا می‌رود و نیز نقشه جاده حرکت به سوی آینده را ارائه دهد. نقش حیاتی شهر در زندگی افراد ایجاب می‌کند که اعضا بدانند که» باور‌های مشخص و اساسی که شهر بر پایه آنها استوار است یعنی” ارزش‌های شهر ” چیستند؟ » امروز شهر چه کاره است و آرمان‌هایش برای افراد چیست؟ یعنی چه “ آرمان‌هایی “دارد؟ » شهر نسبت به چه چیزی متعهد است و به کجا می‌رود یعنی “ اهداف شهر ” چیست؟
تعریف و تعیین دورنمای آینده نشان می دهد که نقش چشم انداز طی فرآیندی اجرایی می تواند بر تمامی تصمیمات، برنامه ریزی ها و فعالیت ها نقش مؤثری ایفا نماید. امروزه ملت ها و سازمان های فعال در زمینه توسعه ملی، موفقیت بیشتر خویش را مدیون چشم انداز ملی و سازمانی می دانند، بطوریکه هرگونه نقد و ارزیابی عملکرد و تشویق و تنبیه افراد در سطوح بالا و پایین نمی تواند بدون ارزیابی تحقق اهداف چشم انداز صورت پذیرد و در تداوم اهداف یک ملت و سازمان همیشه مورد توجه قرار می گیرد.
بطورکلی بدیهی است چنانچه تصویر سازی آینده ای را که می خواهیم بدان دست یابیم بدرستی صورت گیرد، موانع تحقق آن روشن شده و شهر به راحتی خواهد توانست بر موانع موجود غلبه نماید. بر این اساس چشم انداز شهر باید خصوصیات زیر را داشته باشد :
- بلندپروازانه بوده و آینده های دور را ترسیم کند
- واضح و قابل فهم باشد
- ایجاد هیجان، انگیزه و تحرک نماید و برانگیزاننده مشارکت همگانی باشد.
- کلی نگر، طوری که سازگار با تغییرشرایط باشد
- واقع نگر، قابل دسترسی و اجرا باشد.
- جامع، تحول گرا، آینده نگر و پویا باشد.
بر این اساس و با توجه به ویژگیها ، اولویت ها ،پتانسیلها و محدودیتهای شهر، شهرداری پیشنهاد تدوین چشم انداز شهر را با چشم انداز ذیل دارد:
شهر …….شهری است با ……………………………………………………………………………………
خواهشمند است از نظرات سازنده و تکمیلی خود ما را بهره مند سازید.