16 مهر 1403 03:13

اطلاعات تاریخی

وجه تسمیه شهر

نظر بزرگان و کهنسالان به واسطه کاشت گیاه حنا و آثار باقیمانده از سنگهای حنا سابی این منطقه به حنا معروف شده است . اما استاد محمد مهر یار در کتاب (فرهنگ جامع نامها و آبادیهای کهن اصفهان ) می گوید در برخی منابع هنا را حنا نوشته اند ماخوذ از حرف (ح) عربی است حنا بدون تشدید نون نوعی گیاه رنگی است که برای خضاب بکار میرود . و در فارسی و عربی استعمال دارد و مراکز کشت آن در نواحی کرمان است نه در سمیرم . بنابراین این ناحیه هیچ ارتباطی با حنا و کشت آن ندارد هنا یک لغت فارسی با شکوه و دلاویز است مرکب از دو جزء ( هن + نا ) هن در فارسی به معنای خانه است و (هن – خن ) به یک معناست و (( نا )) به معنی آب است و روی هم رفته یعنی جایگاه آب ، به نظر می رسد نظر دکتر مهریار نیز به واقعیت نزدیک تر است . حنا دهی است بسیار بزرگ و آباد که به تازگیها شهر شده است در شرق سمیرم واقع گردیده به اسفرجان و هونجان بسیار نزدیک است مرکزی برای داد و ستد ایل قشقائی می باشد.

حنا3

تاریخچه و پیشینه شهر

سابقه تاریخی سمیرم به ۷۰۰ سال قبل از میلاد مسیح باز می گردد و در منطقه “کمه” آثار سکونت پارس و در شهر سمیرم شواهدی از وضعیت مدنی این شهر در دوره هخامنشینیان بدست آمده است که همگی نشان از پیشینیه باستانی و تاریخی این شهرستان می دهد.

در نزدیکی دریاچه و سد حنا در شرق سمیرم قلعه سنگی معروف به “قلعه مختار” یا “دژ بهمن” از آثار دوره ساسانیان وجود دارد که در آن یک آتشدان متعلق به این دوران در به دست آمده است.

پنج عدد میل سنگی در اطراف شهر سمیرم وجود دارد که مربوط به آتشکده های ساسانیان بوده و نشان می دهد که سمیرم در زمان ساسانیان نیز در حد یک شهر بزرگ وسعت و جمعیت داشته است.

پس از دوره ساسانیان تا چندین قرن از وضعیت و تاریخ سمیرم آثار و اسنادی در دست نیست اما آنچه از گزارش های تاریخی بر می آید در دوره دیلمیان، سمیرم دارای دژی محکم و استوار بوده است.

این منطقه در دوره سلجوقیــان نیز شهری نسبتا بزرگ بوده و قلعه ای استوار داشته است، و مهریه “گوهر خاتون”، همسر “محمدبن ملک شاه سلجوقی” بوده است. از طرفی وزیر “سلطان محمود سلجوقی” نیز فردی از اهالی سمیرم به نام “کمال الدین علی سمیرم” بوده است به همین دلیل این شهر در دوره سلجوقیان مورد توجه قرار گرفته و آباد شده.

سمیرم در دوره سلجوقیان نقش مهمی در ارکان مدیریتی این سلسله ایفا کرده است چنانچه غیر از کمال الدین علی، وزیران حکومتی دیگری نیز در این دوره از این شهر بوده اند برای روغن گیری در سمیرم تاسیس شد که در آنها روغن برزک جهت سوخت چراغ های دربار به پایتخت فرستاده می شد.

سمیرم در دوره صفویه و پس از آنکه پایتخت از قزوین به اصفهان انتقال یافت، دوره دیگری را تجربه کرد زیرا به شهر اصفهان نزدیک بود و آب و هوای معتدلش مورد پسند پادشاهان آن عصر بود.

سمیرم از جایگاه ویژه ای در کشاورزی برخوردار است و این منطقه حدود ۱۲ درصد اراضی و ۵۲ درصد کشاورزی این استان را به خود اختصاص داده به همین دلیل اساس اقتصاد سمیرم بر پایه کشاورزی است. مهمترین محصول کشاورزی این منطقه “سیب درختی” است و محصولات دیگری همچون گردو، بادام، یونجه، چغندرقند، گندم، جو و حبوبات در این منطقه تولید می شود.

آب کشــاورزی این منـاطق از رودخـانه ها و چشمه سارهای اطراف و قنات های منطقه تامین می شود و سالانه ۷۲ تن عسل طبیعی در دامنه های زاگرس و دنا و دیگر نقاط این شهرستان تولید می شود.

از مهمترین آثار تاریخی سمیرم می توان به قلعه مختارخان (یا دژبهمن قلعه سنگی)، میل های سنگی اطراف شهر سمیرم، تپه های تاریخی(تل وزیری و تل شاهی)در شهر کمه، قبرستان و سنگ قبرهایی از اوایل عهد اسلام و دو میل سنگی در تنگه جلو (تنگ شهید )، تل اژدردر روستای پادنای اولیا، مسجد جامع قلعه، کتیبه های ناخوانا در( غار اشکفت دراز )، امامزاده سلطان ابراهیم، حمام و مسجد خانعلی در سمیرم،‌ قلعه مهد علی جنگی و ده‌ها قلعه دیگر و همچنین از مفاخر و مشاهیر سمیرم اشاره کرد.